De nacht maakt plaats voor het ochtendlicht. De regen gaat over in droogte. En de zaak D. gaat in de Amsterdamse rechtbank verder.
De verdachte komt binnen met zijn dunne donkerblauwe jas aan. Een kleine blauwe tatoeage in zijn nek. Als hij zijn jas uittrekt, is een tweede tatoeage te zien op zijn linker pols. Hij gaat zitten, op anderhalve meter van de tolk, en zet zijn koptelefoon op. De tolk zal simultaan vertalen wat er wordt gezegd. Een hele klus, want het wordt een lange dag. En Lyubomir D. heeft veel te vertellen, met zijn schorre stem die hij af en toe verheft. Hij zit nog steeds in voorarrest in het justitieel complex Zaanstad.
De man wordt verdacht van seksuele uitbuiting van drie vrouwen waarvan twee zussen. Ze zouden op verschillende plekken hebben moeten werken, zoals in de Spuistraat in Amsterdam, in Alkmaar, op het Zandpad in Utrecht, het Baekelandplein in Eindhoven en in het buitenland tussen 2008 en 2013.
“Ik ben onschuldig, ik heb niemand gedwongen en ik heb niemands geld ontvangen.” Net als bij de vorige zittingen blijft ook nu de verdachte ontkennen. “Het is gelogen. Geef mij een leugendetector en ik zal de waarheid spreken.” Hij zou samen met één van de vrouwen, Daniëla, uitsluitend een liefdesrelatie hebben gehad. Als hij antwoord geeft verheft hij zijn stem en begint harder te praten in de microfoon die hij op verzoek van de rechter weg klapt.
Daniëla werkte al op jonge leeftijd in Bulgarije en Nederland in de prostitutie. Lyubomir verklaarde haar te hebben leren kennen via een gezamenlijke vriend. Ze hebben samen een kindje dat in 2008 werd geboren. Maar hij had in diezelfde periode ook een andere vrouw, hij leefde met een geheim voor haar. Het werd een ingewikkelde driehoeksverhouding toen hij nóg een liefdesrelatie kreeg: twee vrouwen in Bulgarije en Daniëla in Nederland.
Daniëla moest werken in een klein budgethotel in de Bulgaarse stad Sandanski. Daarna heeft de man voor haar een ticket gekocht voor Eindhoven. Zegt Daniëla, maar ook dat ontkent de man. Volgens hem zijn ze er nooit samen geweest. Ze werkte daarna een korte tijd op de prostitutie-boten in Utrecht. Al deze boten zijn op last van de burgemeester in 2013 gesloten omdat er mensenhandel en uitbuiting van prostituees zou plaatsvinden.
Lyubomir’s ontkenningen ten spijt, zijn beweringen worden bijna allemaal onderuit gehaald door getuigenverklaringen en politie-onderzoeken. De directeur van het budgethotel in Sandanski waar D. als pooier gewerkt zou hebben, ontkende tijdens verhoren dat er prostitutie plaatsvond in het hotel. Op internet staat het bij vakantiesites goed aangeschreven. Maar de Bulgaarse politie weet wel beter, ook Interpol heeft in een onderzoek er wel degelijk prostitutie aangetroffen. Volgens de Bulgaarse nieuwswebsites Monitor en Struma werd in hetzelfde budgethotel in 2017 nog een pooier en een taxichauffeur, die prostituees zou hebben vervoerd, gearresteerd.
Sandanski is een kleine plaats met zo’n 30.000 inwoners in het zuidwesten van Bulgarije, het ligt dicht tegen de grens met Griekenland. Volgens het Center of Study of Democracy, een Europese denktank dat onderzoek doet naar markt-economische vraagstukken, was Sandanski in 2007 een belangrijke prostitutie-plaats in het land. Er werken Bulgaarse vrouwen, maar ook Griekse sekswerkers komen naar de stad.
De stad Sandanski in het zuidwesten van Bulgarije is met een rode marker aangegeven
Gokschulden
Lyubomir D. ontkent ook de zus van Daniëla te kennen, hij zegt haar hooguit een enkele keer te hebben gezien. Maar Daniëla’s zus zegt óók te zijn uitgebuit door de verdachte. Over Daniëla zegt hij: “Ze heeft mijn huis opgegeten, mijn geld opgemaakt en heeft mij daarna verlaten. Ik heb ons kind al jaren niet meer gezien.” Daniëla wilde terug naar Bulgarije toen haar opa overleed. Maar ze moest terugkomen van Lyubomir om weer te werken. “Absolute verzinsels. Laat haar dat maar bewijzen.” zegt hij.
Ook zou Lyubomir gokschulden hebben in Bulgarije. Het geld van de vrouwen ging daar aan op, er kwamen schuldeisers bij Daniëla langs. Ze moest elke dag 1000 euro verdienen om zijn schulden te kunnen betalen, maar dat bedrag haalde ze niet altijd. Het werd soms maar zo’n 400 euro per dag. En als ze de 1000 euro niet haalde, werd ze “vreselijk mishandeld” volgens Daniëla. In 2010 zou hij 30.000 euro hebben gewonnen in Holland Casino. Maar er zijn geen gegevens bekend van hem bij het casino. Lyubomir raakt opgewonden, hij begint sneller en harder te praten. “Ik word niet geloofd, wat ik zeg. Ik ben er vaker geweest, dus het casino moet gegevens van mij hebben!”
Hij zit, volgens eigen zeggen, in de autohandel en hij werkte zwart in de bouw. Hij heeft een diploma als elektricien en hij wil, als hij weer vrijkomt, het liefste hier blijven. Schilderen wil hij. Zijn hand gaat op en neer.
“Het komt voor” volgens de rechter, “dat hele families in Bulgarije leven op het geld dat de vrouwen hier verdienen.” Maar volgens de slachtoffers kon dat niet omdat al hun verdiende geld naar Lyubomir ging. “Ik werd mishandeld als er te weinig geld was binnengekomen”, zegt één van de andere slachtoffers bij monde van haar advocaat.
Toen werd het november 2013. Daniëla woonde in Amsterdam, vlakbij de Dam, samen met andere Bulgaarse vrouwen. Het was genoeg, Daniëla wees Lyubomir de deur. Hij werd door de politie uit het huis gezet.
Volgens het Openbaar Ministerie is Lyubomir een bekende pooier in Bulgarije. Maar ook dat ontkent de verdachte: “Ik heb er nooit als pooier gewerkt, ik heb nooit iemand gedwongen. Er is ook nooit aangifte tegen mij gedaan in Bulgarije, ik ben nooit strafrechtelijk vervolgd of veroordeeld.” Dat zou kunnen kloppen, maar dat is geen bewijs voor onschuld.
Ik was een klein, onschuldig meisje, maar mijn leven is 180° gedraaid toen ik hem (de verdachte, red.) leerde kennen. Ik werd door hem vernederd tot het laagste afval… Ik wilde dat de aarde zou opensplijten en mij opslokken.”
Daniëla, één van de slachtoffers van Lyubomir D.
Dat Daniëla liegt, heeft een verklaring volgens Lyubomir. “Ze wil niet dat ik ons kind erken.” Daniëla was naar eigen zeggen “als de dood” voor de man, ze moest wel in de prostitutie blijven werken, er was geen andere mogelijkheid.
Gedwongen
Daniëla had haar paspoort en de sleutel van haar woning. Dat lijkt haaks te staan op de bewering dat ze gedwongen zou zijn in de prostitutie te werken. Maar hij bedreigde haar en haar familie, ook als zij in het buitenland was. De mishandelingen gebeurde achter gesloten deuren en op een manier zodat ze wel kon blijven werken. Haar blauwe plekken en verwondingen waren niet of nauwelijks zichtbaar. “Maar Daniëla keek niet naar het kind om, haar oma zorgde ervoor en ik stuurde geld op voor het kind.” is het verweer van Lyubomir.
Toen Daniëla bij een controle in een bordeel werd aangetroffen zag ze er slecht uit: wallen onder haar ogen en ze had ze blauwe plekken aan de binnenkant van haar bovenbenen. “Er slecht uitzien is geen bewijs van uitbuiting” volgens D.’s advocate. En de blauwe plekken zijn volgens haar makkelijk verklaarbaar: “Logisch” volgens advocate mr. Van der Aart. “Blauwe plekken aan de binnenkant van haar bovenbenen is een inherent gevolg van het werk als prostituee.” Daniëla verklaarde bij de politie dat Lyubomir ooit €5.000 euro van haar heeft gestolen. Vreemd, volgens mr. Van dr Aart, hoe kan dat als al haar geld werd afgepakt?
Er worden getuigen gehoord, vrouwen en mannen in Nederland. Stoyka woont samen met Daniëla in één huis. Volgens deze vrouw is de verdachte éénmaal fysiek en meerdere keren verbaal agressief geweest tegen Daniëla en gaf zij hem geld. Volgens een andere vrouw, Elena, heeft Daniëla wel degelijk als sekswerker voor Lyubomir gewerkt, ondanks hij dat ontkent. “Alle meiden gaven geld aan hem” zegt ze. Maar volgens een andere vrouw werd Daniëla niet geslagen en werd ze nergens toe gedwongen. En volgens Kyril, een vriend van Lyubomir D., ging hij juist heel goed met vrouwen om. Volgens hem werkte Daniëla vrijwillig in de prostitutie.
“Lijk ik op iemand die een vrouw mishandelt?”
De verdachte
De derde vrouw die zegt uitgebuit te zijn door de man is Svetelina. Zij woont tegenwoordig in de VS. Ze noemt Lyubomir het ‘wezen’, waarvoor ze 16 uur per dag moest werken. Ze heeft nooit seks gehad met de man, maar hij drong zich wel meer dan eens aan haar op.
Mr. van der Vaart, de advocate van Lyubomir, krijgt het woord. In een betoog stelt ze vragen bij de verklaringen van de slachtoffers. Daniëla en haar zus hebben op dezelfde dag aangifte gedaan. Het is daarom, volgens de advocate, zeer aannemelijk dat ze hun verhaal op elkaar hebben ‘afgestemd.’ Het is allemaal twaalf jaar geleden begonnen, maar de aangiftes zijn van tien jaar later. “Zo’n lange tijd maakt het verhaal niet betrouwbaar, omdat ons geheugen niet feilbaar is.” Daarnaast wordt in veel aangiftes van de vrouwen niet gesproken van dwang. Eerst heeft Daniëla het over een liefdesrelatie met D., pas in een veel later stadium, in andere verklaringen, over een gedwongen werkrelatie. Veel bewijsmateriaal van de gehuurde sekskamers is er niet meer omdat kamerverhuurders niet verplicht zijn hun gegevens langer dan zeven jaar te bewaren. “We kunnen dus alleen maar afgaan op hun verklaringen.”
Daarnaast is ze kritisch op de schadevergoedingen die de vrouwen vragen. Als de verdachte inderdaad €5.000 heeft gestolen, kan dat alleen als Daniëla nog geld achter de hand had gehouden. Ze heeft dus niet ál haar geld moeten weggeven aan de verdachte. Waarom denkt ze dan wel aanspraak te kunnen maken op het volledige bedrag aan schadevergoedingen? Er is, bijvoorbeeld, geen bewijs overlegd dat ze naar een psycholoog ging voor haar problemen.
De verklaringen van Svetelina wisselen nogal in de loop van de tijd. Ze zegt dat ze geld naar het buitenland heeft overgemaakt, maar dat blijkt nergens uit. Al met al is ze, volgens de advocate, niet bijster betrouwbaar.
Uitbuiting
Volgens advocate mr. Sent, die Daniëla bijstaat, is uitbuiting evident als de rechtbank mensenhandel bewezen acht. Ook is het zeer goed mogelijk dat slachtoffers niet meteen aangifte doen, dat hoeft ook niet om slachtofferschap toch bewezen te krijgen. Ook het OM gaat in het verweer. Svetelina en Daniëla kennen elkaar niet, dus dat ze elkaar hebben ‘aangestoken’ en beïnvloed is onzin, volgens het OM.
Het laatste woord is aan de verdachte. Nu is hij kort en bondig. “Ik zou graag in Nederland blijven, want wat is beter dan hier geld verdienen voor medicijnen voor mijn zieke ouders? Ik wil graag de rechtbank bedanken dat men naar mij wilde luisteren. Ik heb geen van deze vrouwen gedwongen, ik ben hen juist behulpzaam geweest. Ik heb geen cent aan hen verdiend.” D. wenst de rechter een fijne avond. Hij wordt weggeleid door twee bewapende mannen van de rechtbank. Terug naar Zaanstad, terug naar zijn cel.
Waardeer dit artikel
Als je dit artikel waardeert en je waardering wilt laten blijken met een kleine bijdrage: dat kan! Zo help je onafhankelijke journalistiek in stand houden.
